Het Netflix-oorlogsdrama München – Im Angesicht des Krieges is voor een groot gedeelte bedacht, maar de historische context is dat natuurlijk niet. Wat dat betreft vertelt de film ‘gewoon’ een waargebeurd verhaal! Dit is het waargebeurde verhaal van München – Im Angesicht des Krieges.
Raakvlakken met de realiteit
München – Im Angesicht des Krieges is gebaseerd op het boek Munich van de Britse schrijver Robert Harris, een spionageroman over de dreigende annexatie van Tsjechoslowakije door nazi-Duitsland in 1938. De personages die voorkomen in het boek (én de film) hebben écht bestaan: Neville Chamberlain was premier van Groot-Brittannië en Hugh Legat en Paul Hartmann waren diplomaten. Harris heeft daar echter een verhaal omheen bedacht, dat raakvlakken heeft met de realiteit.
Chamberlain in gesprek met Hitler
Goed, in 1938 stond het nazi-Duitsland van Führer Adolf Hitler daadwerkelijk voor de poorten van Tsjechoslowakije, dat onderdeel moest worden van het Derde Rijk. Koortsachtig ging Chamberlain op zoek naar een oplossing, die hij zocht in diplomatie. Achteraf weten we natuurlijk dat dit een behoorlijk naïeve instelling was, maar de Britse premier wilde de vrede in Europa zo goed en kwaad als het ging bewaken. Meerdere keren gingen hij (en zijn afgezanten) met Hitler om de tafel en deze gesprekken/onderhandelingen leken telkens weer voorspoedig te verlopen. Ware het niet dat het gezicht van de NSDAP zijn ‘rivalen’ om de tuin leidde.
Is München – Im Angesicht des Krieges waargebeurd verhaal?
Het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk waren na de Eerste Wereldoorlog behoorlijk… oorlogsmoe. Daarom deed Chamberlain een noodgreep: op de Conferentie van München probeerde hij Hitler te paaien met een verstrekkende concessie. De Führer mocht Sudetenland (een gedeelte van Tsjechoslowakije waar veel Duitsers woonden) inlijven. Voor Tsjechoslowakije was dit echter één groot drama, want in Sudetenland had het land veel van zijn industrie zitten, en bovendien kwamen er allerlei verdedigingslinies te vervallen…
Nazi-Duitsland valt aan
Niet alleen Tsjechoslowakije, maar ook Chamberlain was de pisang: het Verdrag van München luidde zijn politieke ondergang in. Op 1 september 1939 viel Duitsland namelijk (ondanks herhaaldelijke waarschuwingen) Polen binnen. Daarmee ging de Tweede Wereldoorlog van start en bleek het Verdrag van München eigenlijk helemaal niets waard te zijn. Chamberlains positie werd met de dag onhoudbaarder en zelfs binnen zijn eigen coalitie groeide de weerstand. Die werd nóg veel groter na het falen van de Britse marine (de Royal Navy) tijdens Hitlers aanval op Noorwegen.
Ondergang Chamberlain
Er ontstond een kabinetscrisis in Groot-Brittannië en als klap op de vuurpijl viel nazi-Duitsland op 10 mei 1940 België, Frankrijk én Nederland binnen. Dat was voor Chamberlain de druppel die de emmer deed overlopen en hij trad af. De premier werd opgevolgd door de legendarische ‘anti-appeaser’ (hij praatte niemand naar de mond) Winston Churchill.