De Tweede Wereldoorlog heeft de wereld veranderd, zo ook de filmwereld. In de Verenigde Staten was er lange tijd geen beeld onder de bevolking van de echte omvang van de oorlog, tot vijf geroemde regisseurs uit Hollywood naar de strijdgebieden werden gestuurd. Pas toen ontdekten zij en Amerika wat propaganda deed. Behalve de documentairereeks Five Came Back heeft Netflix ook alle films van de vijf makers uit de oorlogsjaren beschikbaar gesteld.
Heb jij wel eens een serie, film of documentaire op Netflix gekeken waar je iedereen gelijk alles over wilt vertellen? Wij ook! Iedere week komen we nieuwe pareltjes tegen in het aanbod van de streamingdienst. Het liefst schreeuwen we van de daken dat iedereen die we kennen direct moet gaan kijken. Dat gaan we voortaan op deze plaats doen met de wekelijkse Flix Tip op Netflix-Nederland.nl.
Five Came Back
Het gebruik van beeld en film is één van de machtigste wapens geweest van Adolf Hitler om een land te verenigen voor zijn gedachtegoed en andere landen ook te demotiveren. In de Verenigde Staten was er een grote stroming tegenstanders van inmenging van de oorlog. Pas door de aanval van de Japanners op Pearl Harbor (december 1941) verklaarden de Amerikanen oorlog aan Japan en verklaarde Duitsland direct de oorlog aan de Verenigde Staten. Toch hadden de inwoners nog altijd geen idee wat er nou eigenlijk echt gebeurde in Europa en Azië.
Mede door toedoen van vijf filmmakers kwam daar verandering in. John Ford, William Wyler, John Huston, Frank Capra en George Stevens gingen naar het front en namen hun camera’s mee. Ze kwamen in dienst van het Amerikaanse leger om propagandafilms te maken, maar uiteindelijk gingen ze veel verder dan dat. Ze brachten naar de Amerikaanse bioscopen hoe het er in de wereld echt aan toe ging. Want de gruwelijkheden die ze meemaakten zou de vijf filmmakers nooit meer loslaten.
Hun werk is een inspiratie geweest voor veel van de huidige grote filmmakers, waaronder Steven Spielberg. Zij komen in de driedelige documentaire Five Came Back uitgebreid aan het woord, net zoals de vijf regisseurs zelf. Zo komen er verhalen naar voren hoe filmrollen zijn meegesmokkeld naar de Verenigde Staten en er uiteindelijk via President Roosevelt in werd geslaagd om films in de bioscopen te krijgen. Want pas toen Roosevelt vond dat de bevolking moest zien wat er echt gebeurde ontstond het besef van de oorlog waarin ook de Verenigde Staten verkeerde. De belangrijke onderliggende lijn van Five Came Back is de grote rol die film vanaf dit moment zou hebben op de wereld, want niet langer werden films gemaakt ter vermaak. De boodschap – al dan niet politiek gestuurd als propaganda – was geboren. Door de opbouw van Five Came Back, waarin jaar voor jaar wordt belicht, is dan ook goed te zien hoe het besef bij de vijf filmmakers groeide. Hoe ze films niet meer mochten maken door politieke gevoeligheden en vervolgens zelf inzagen dat ze een boodschap moesten overbrengen.